Nguồn gốc họ Lương ở Ninh Hòa _Lương Lệ Huyền Chiêu

 NGUỒN GỐC HỌ LƯƠNG Ở NINH HÒA

T/g Lương Lệ Huyền Chiêu

**

Ở Ninh Hòa người họ Lương không nhiều như người họ Nguyễn, Họ Phạm, họ Trần, họ Lê. Và họ cũng chỉ quần cư ở ba nơi là Làng Phú Hòa xã Ninh Quang, làng Hậu Phước xã Ninh Hà, Làng Bình Tây xã Ninh Diêm.

Theo lời kể lại của thân phụ tôi là ông Lương Trấp và theo một vài tài liệu mà tôi đã đọc được thì họ Lương ở Ninh Hòa coi ông Lương Văn Chánh là Tổ họ Lương ở miền Trung.

Ông Lương Văn Chánh gốc người Thanh Hóa sinh cùng thời với chúa Nguyễn Hoàng vào khoảng năm 1524. Ông làm quan dưới thời Lê Trung Hưng giữ chức Thượng Vũ Vệ Đô Chỉ Huy Sứ. Ông đã giúp Trịnh Tùng đẩy lui quân Mạc Kinh Điển năm 1571. Năm 1578 ông được vua Lê Thế Tông niên hiệu Quang Hưng sắc phong "Phù Trịnh tùng chinh Phạt Hữu Công Lương Quốc Phú Chi Thần" (Lương Quốc Phú là tên tộc của ông Lương Văn Chánh).

Sau đó ông Lương Văn Chánh được vua Lê cho vào trấn thủ đất Phú Yên lúc đó gọi là trấn Hòa Anh sau khi người Chiêm Thành đã rút lui qua phía nam đèo Cả. Ông Lương Văn Chánh là một ông quan văn võ song toàn đã xứng danh là bậc khai quốc công Thần của đất Phú yên. Càng ngày người dân Phú Yên càng được an cư lạc nghiệp trên vùng đất trù phú. Người dân Phú Yên rất biết ơn ông Lương Văn Chánh và người họ Lương ở Phú Yên thời ấy không phải đóng thuế.

Ông Lương Văn Chánh mất năm 1611 tại ấp Hy Nguyên. Đền thờ và nhà Từ đường họ Lương được xây ở làng Hòa Trị. Năm 1964, một lần thân phụ tôi đã đưa tôi về Hòa Trị thăm thân tộc họ Lương. Khi biết chúng tôi là người cùng họ, người họ Lương ở Hòa Trị đón tiếp niềm nở, thân thiết. Thật đáng tiếc nhà từ đường họ Lương rất nguy nga bề thế giờ chỉ còn lại dấu vết ở những nền nhà và những vách tường hư hỏng. Tất cả đã bị phá hủy trong thời chiến tranh pháp thuộc.

Tôi cũng được biết trong thời chống Pháp, Tuy Hòa có trường trung học Lương Văn Chánh rất nổi tiếng. Nhà văn Võ Hồng cũng đã từng dạy học ở ngôi trường này.

Ông Lương Văn Chánh có bốn người con: Lương Thị An, Lương Công Thiều, Lương Công Vĩnh, Lương Công Quí.

Con cháu ông Lương Văn Chánh, một số người vào lập nghiệp ở Ninh Hòa và Đại điền Trung Nha Trang .

Ở Ninh Hòa người họ Lương chỉ là những nông dân bình thường nhưng cũng giống như truyền thống ở làng Hòa Trị, mỗi năm Lương gia ở Phú Hòa có ngày giỗ tổ họ Lương rất long trọng.

Thân phụ tôi thuộc chi họ Lương ở làng Hậu Phước Ninh Hà. Tôi mang họ Lương nhưng sinh ra và lớn lên ở làng Mỹ Hiệp. Chắc chắn những điều tôi ghi lại về nguồn gốc họ Lương ở Ninh Hòa có nhiều thiếu sót. Tôi xin được lượng thứ và chỉnh lại những chỗ sai. Tôi xin cám ơn.